Aretha Franklin – De Koningin van de Soul

DoorRené van Elst

Aretha Franklin werd geboren op 25 maart 1942 in Memphis, Tennessee, als dochter van dominee Clarence LaVaughn Franklin en pianiste Barbara Siggers Franklin. Ze groeide op in Detroit, waar ze als kind al opviel door haar natuurlijke muzikaliteit en krachtige stem. Ze zong in de kerk, leerde zichzelf piano spelen op gehoor, en werd omringd door muziek, spiritualiteit en prominente gasten als Mahalia Jackson en Sam Cooke.

Na een vroege carrière bij Columbia Records, waar haar talent nog niet volledig tot zijn recht kwam, brak ze in 1967 door bij Atlantic Records met het nummer I Never Loved a Man (The Way I Love You). Kort daarna volgden wereldhits als Respect, Think, Chain of Fools en Natural Woman – nummers die haar niet alleen tot wereldster maakten, maar ook tot een stem van de Afro-Amerikaanse burgerrechtenbeweging en vrouwenemancipatie.

Succes in Nederland en Vlaanderen

Aretha Franklin werd ook in Nederland en Vlaanderen enorm gewaardeerd. Haar muziek stond regelmatig in de hitlijsten. Enkele van haar bekendste hits in de Lage Landen zijn:

  • Respect (1967) – Haar doorbraak in Europa, een krachtig feministisch en maatschappelijk statement.
  • I Say a Little Prayer (1968) – Een geliefde klassieker die nog steeds veel wordt gedraaid.
  • Think (1968) – Werd opnieuw populair dankzij haar optreden in de film The Blues Brothers (1980).
  • Spanish Harlem (1971) en Until You Come Back to Me (1974) – Soulvolle nummers die veel airplay kregen.
  • Freeway of Love en Who’s Zoomin’ Who (beide uit 1985) – Moderne, dansbare soul die haar opnieuw in de hitparades bracht.
  • I Knew You Were Waiting (For Me) – Haar duet met George Michael uit 1987 werd een nummer 1-hit in zowel Nederland als Vlaanderen.
  • A Deeper Love (1994) – Haar bijdrage aan de house/soul-fusie van de jaren ’90, die het vooral in Vlaamse discotheken goed deed.

Een onvergetelijk moment met Obama

Een van de meest hartverwarmende momenten uit haar latere leven vond plaats tijdens een optreden in 2015, toen Aretha bij de uitreiking van de Kennedy Center Honors een verrassingsoptreden gaf voor Carole King (de medeschrijfster van Natural Woman). Aretha, gehuld in een bontjas, ging aan de piano zitten en begon te zingen. Haar stem klonk even krachtig als vroeger en wist het publiek tot tranen te roeren. In beeld was te zien hoe president Barack Obama, zichtbaar geraakt, een traan wegpinkte. Het was een magisch moment: een icoon die een andere icoon eerde, en daarmee iedereen in de zaal diep raakte.

Aretha’s liefde voor goed eten en luxe auto’s

Aretha had buiten het podium ook haar eigenaardigheden. Ze stond bekend om haar liefde voor southern cooking – vooral gebakken kip en macaroni met kaas – en ze kookte graag voor haar vrienden en familie. Daarnaast had ze een zwak voor Cadillacs, in het bijzonder roze exemplaren. Bij veel van haar optredens eiste ze dat ze met haar eigen auto naar het podium werd gebracht, omdat ze een intense vliegangst had. Zo weigerde ze jarenlang te vliegen en reisde ze per bus of auto door het hele land – haar beroemde “tourbus” was een soort rijdend paleisje.

Nalatenschap

Aretha Franklin overleed op 16 augustus 2018 op 76-jarige leeftijd aan de gevolgen van alvleesklierkanker. Haar overlijden veroorzaakte wereldwijde rouw. Vier dagen lang werd ze opgebaard in Detroit, gekleed in verschillende schitterende jurken, terwijl duizenden fans afscheid kwamen nemen. Het was een afscheid dat paste bij haar status: groots, stijlvol en muzikaal.

Aretha Franklin liet een immense muzikale erfenis achter. Haar stem leeft voort op talloze opnames die generaties blijven inspireren. Ze was niet alleen de Koningin van de Soul, maar ook een stem van vrijheid, waardigheid en kracht. Haar leven en werk blijven tot ver buiten de grenzen van de Verenigde Staten geliefd – ook in Nederland en Vlaanderen, waar haar muziek decennialang een vaste waarde was op radio en in de harten van vele luisteraars.

Ze zong ooit: “R-E-S-P-E-C-T, find out what it means to me.” De wereld vond dat antwoord – en gaf haar het respect dat ze zo verdiende.

Post Views: 47