The Concert for Bangladesh
Een mijlpaal in de muziekgeschiedenis
Op 1 augustus 1971 vond in Madison Square Garden, New York, een bijzonder en historisch muziekgebeuren plaats dat wordt beschouwd als het eerste grootschalige liefdadigheidsconcert in de popgeschiedenis: The Concert for Bangladesh. Het evenement werd georganiseerd door George Harrison, voormalig leadgitarist van The Beatles, samen met sitarmeester Ravi Shankar, met als doel hulp te bieden aan de slachtoffers van hongersnood en de oorlog in het toenmalige Oost-Pakistan, het latere Bangladesh.
Tijdens deze dag werden twee volledig uitverkochte shows gehouden – een middag- en avondconcert – waarbij zo’n 40.000 toeschouwers aanwezig waren. De line-up bestond uit een indrukwekkende reeks topartiesten: Bob Dylan, Ringo Starr, Billy Preston, Eric Clapton, Leon Russell, Ravi Shankar en leden van Badfinger. Samen leverden zij een avond vol legendarische optredens, doordrenkt van solidariteit en maatschappelijke betrokkenheid. Voor het eerst verenigden wereldberoemde artiesten zich voor een humanitair doel, een concept dat later navolging zou krijgen in evenementen als Live Aid en We Are the World.
Ondanks het muzikale en maatschappelijke succes verliep het financiële gedeelte aanvankelijk moeizaam. Door juridische en fiscale complicaties werden de opbrengsten jarenlang vastgehouden in zogenaamde escrow-accounts door de Amerikaanse belastingdienst. George Harrison moest uiteindelijk eigen geld bijleggen om te zorgen dat het ingezamelde geld daadwerkelijk bij de slachtoffers terechtkwam. Uiteindelijk werd naar schatting zo’n twaalf miljoen dollar overgemaakt aan UNICEF – een tastbaar resultaat van zijn vastberaden inzet.
Het concert werd vastgelegd op een drievoudige LP met de titel The Concert for Bangladesh, die eind 1971 verscheen. Het album bereikte de hoogste regionen van de hitlijsten: nummer 1 in het VK en nummer 2 in de VS. In 1973 ontving het een Grammy Award voor Album van het Jaar, een erkenning van zowel de artistieke kwaliteit als het maatschappelijke belang van het project.
Dit concert zette een nieuwe standaard in de muziekwereld: artiesten konden meer zijn dan entertainers – ze konden een stem geven aan degenen zonder stem, en een kracht zijn voor verandering. Het bewees dat muziek niet alleen ontroert, maar ook kan mobiliseren, verbinden en inspireren.
The Concert for Bangladesh blijft tot op de dag van vandaag een mijlpaal. Niet alleen vanwege de optredens, maar vooral omdat het een brug sloeg tussen kunst en actie. De impact ervan echoot nog steeds in het huidige muzikale en humanitaire landschap.